/ 3:50 AM /
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលកម្ពុជា ចង់បានគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានដែលមានអំណាចពេញលេញ
ភ្នំពេញ៖ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលកម្ពុជាដែលមានឈ្មោះបោះសំឡេងក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានបង្ហាញបំណងថា ចង់បានគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានមួយដែលមានអំណាចពេញលេញ។
នៅក្នុងសន្និសីទកាសែតស្ដីពីការផ្ដល់អនុសាសន៍ទៅលើសេចក្ដីព្រាងលក្ខន្តិកៈសម្រាប់ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្ស
អាស៊ាននៅលេខាធិការដ្ឋានគណៈកម្មាធិការប្រព្រឹត្តកម្មនៅទីក្រុងភ្នំពេញកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៣មីនា
លោក សុខ សំអឿន ប្រធានសម្របសម្រួលគណៈកម្មាធិការប្រព្រឹត្តកម្ម នូវសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល
កម្ពុជាស្ដីពីឯកសារព្រាងគោល (Terms of Reference) របស់ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាន។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលកម្ពុជាបានទទូចឲ្យក្រុមការងារជាន់ខ្ពស់របស់អាស៊ានពិនិត្យមើលឡើងវិញនូវសេចក្ដីព្រាង
ឯកសារព្រាងដំបូងបញ្ចូលអនុសាសន៍នានារបស់បណ្ដាញអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងតំបន់ទៅក្នុងឯកសារព្រាងគោលនេះ មុនពេលធ្វើការអនុម័តឯកសារជាចុងក្រោយនៅឯកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាននៅខែកក្កដាឆ្នាំ២០០៩ខាងមុខ។
លោក សុខ សំអឿន បានបញ្ជាក់ថា មានតែការអនុម័តលើសេចក្ដីព្រាងឯកសារគោលដោយការពិនិត្យឡើងវិញ និងបញ្ចូលអនុសាសន៍របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលទេទើបអាចធានាថា ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានមួយនេះជាស្ថាប័នដែលមានលក្ខណៈឯករាជ្យ មានការទទួលខុសត្រូវ និងមានប្រសិទ្ធភាព។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល បានថ្លែងការណ៍រួមគ្នាថា បន្ទាប់ពីបានពិនិត្យមើលយ៉ាងហ្មត់ចត់ទៅលើសេចក្ដីព្រាងស្ដីពីឯកសារព្រាងគោលដំបូងសម្រាប់បង្កើតនូវ
ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានរួចមក ក្រុមអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានការព្រួយបារម្ភ ជាពិសេសទាក់ទិន
នឹងឯករាជ្យភាព គណនេយ្យភាព និងប្រសិទ្ធភាពរបស់ស្ថាប័នដែលគ្រោងនឹងបង្កើតឡើងនេះ។
សេចក្ដីព្រាងឯកសារគោលសម្រាប់បង្កើតស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានបានចែងថា រដ្ឋដែលជាសមាជិកសមាគមអាស៊ាននីមួយៗ នឹងត្រូវតែងតាំងអ្នកតំណាងម្នាក់ ដោយពិចារណាទៅលើតែបូរណភាព និងសមត្ថភាពរបស់បុគ្គល ដែលត្រូវបានធ្វើការតែងតាំងដោយគួរតែពិគ្រោះយោបល់ជាមួយនឹងអ្នកដែលពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត(រួមទាំងអង្គការសង្គមស៊ីវិល) ប្រសិនបើមានលក្ខខណ្ឌតម្រូវដោយដំណើរការនីតិវិធីផ្ទៃក្នុងរបស់រដ្ឋជាសមាជិកទាំងនោះ។ ក៏ប៉ុន្តែក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនៅតែព្រួយបារម្ភថា រដ្ឋដែលសមាជិកជាច្រើននៅក្នុងសមាគមអាស៊ានទាំង១០ប្រទេស នឹងមិនធ្វើទៅតាមបទបញ្ញត្តិទាំងនោះឡើយ។
ដើម្បីចៀសវាងការតែងតាំងតំណាងទាំងឡាយណា ដែលមានលក្ខណៈនយោបាយ ធានាបាននូវឯករាជ្យភាពពេញលេញ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល បានជំរុញរដ្ឋជាសមាជិកអាស៊ាន ត្តាតែងតាំងអ្នកតំណាងរបស់ខ្លួនសម្រាប់ទៅចូលរួមក្នុងស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាន តាមរយៈយន្តការប្រកបដោយតម្លាភាព និងដោយធ្វើការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយនឹងអង្គការសង្គមស៊ីវិលផងដែរ។
ឯកសារព្រាងគោលរបស់ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានបង្ហាញថា អ្នកតំណាងនីមួយៗនៃស្ថាប័ននេះ ត្រូវតែទទួលខុសត្រូវចំពោះរដ្ឋាភិបាល ដែលបានតែងតាំងរូបគាត់។ ក្នុងន័យនេះក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលមានការព្រួយបារម្ភថា ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាននឹងមិនដំណើរការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពទេ ព្រោះថា ករណីរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើនត្រូវបានប្រព្រឹត្តឡើងដោយមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ឬស្ថាប័នរដ្ឋ។ ដូច្នេះក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលយល់ឃើញថា ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានគួរតែទទួលខុសត្រូវចំពោះប្រជាជនអាស៊ាន និងជនរងគ្រោះដោយសារអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាជាងទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខតែរដ្ឋាភិបាលដែលបានតែងតាំងអ្នក
តំណាងនោះ។
ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលក៏បង្ហាញការព្រួយបារម្ភដែរថា ស្ថាប័នសិទ្ធមនុស្សអាស៊ាននឹងមិនមានប្រសិទ្ធភាពតាមតួនាទីរបស់ខ្លួន ដែលជាតួអង្គត្រូវពិគ្រោះយោបល់ឲ្យបានពេញលេញនោះឡើយ បើគ្រាន់តែមានអំណាចត្រឹមតែរាយការណ៍ជូនរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរបស់អាស៊ាននោះ។ ជាងនេះទៅទៀត នៅខណៈពេលដែលស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានមិនអាចធ្វើបេសកកម្មស្រាវជ្រាវស៊ើបអង្កេតរកការពិត និងមិនអាចបោះពុម្ពផ្សាយនូវរបាយការណ៍ទាក់ទិននឹងរបកគំហើញបេសកកម្មស្វែងរកការពិត ឬបំពេញអាណត្តិការពារសិទ្ធិឲ្យបានពេញលេញទេនោះប្រសិទ្ធភាព និងឥទ្ធិពលរបស់ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាននេះមានត្រឹមតែអ្វីដែលគេកម្រិតឲ្យប៉ុណ្ណោះ។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលល្បីល្បាញក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក៏បានអះអាងថា ការតស៊ូមតិ ដើម្បីឲ្យមានការពិនិត្យឡើងវិញ និងបញ្ចូលនូវអនុសាសន៍របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលចូលទៅក្នុងឯកសារព្រាងគោលសម្រាប់បង្កើតស្ថាប័នសិទ្ធមនុស្ស
អាស៊ាន ក៏ត្រូវបានធ្វើឡើងផងដែរនៅក្នុងបណ្ដាលប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានផ្សេងទៀតក្នុងពេលដំណាលគ្នានេះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ឱម យិនទៀង ប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងជាអ្នកតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅក្នុងក្រុមការងារជាន់ខ្ពស់របស់អាស៊ានបានចាត់ទុកថា ការលើកឡើងរបស់ក្រុមអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលខាងលើនេះ គឺគ្មានអ្វីក្រៅពីការចង់ទប់ស្កាត់និងជាន់ហ្រ្វាំងមិនឲ្យអង្គភាពសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានកើតបានទេ។
លោក ឱម យិនទៀង បានពន្យល់ថា ជាគោលការណ៍ក្នុងសមាគមអាស៊ាន ដើម្បីធ្វើឯកសារគោល បង្កើតធម្មនុញ្ញអាស៊ាន
ក្ដី និងរាល់គោលការណ៍ផ្សេងៗទៀតរបស់អាស៊ានក្ដីតែងតែកើតឡើងបានដោយការពិគ្រោះយោបល់គ្នា និងដោយការសម្រេចជាឯកច្ឆន្ទ។ ក្នុងន័យនេះបើសិនជាមានប្រទេសតែមួយក្នុងចំណោម១០ប្រទេសជាសមាជិកបានជំទាស់មិនយល់ព្រម គឺវាត្រូវស្ទះមិនអាចចេញបានទេ។
លោក ឱម យិនទៀង គូសបញ្ជាក់ថា ក្រោយពីកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាននៅប្រទេសសិង្ហបុរី និងក្រោយពីបានទទួលការណែនាំពីរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន កាលពីខែកក្កដាឆ្នាំ២០០៨ គឺក្រុមការងារជាន់ខ្ពស់របស់ប្រទេសទាំង១០ក្នុងសមាគមអាស៊ានបានឯកភាពគ្នាថា ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំនឹងកសាងឲ្យបាននូវអង្គភាពសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានមួយ។ ពោលគឺនៅខែកក្កដាឆ្នាំ២០០៩ ខាងមុខនេះនឹងត្រូវបញ្ចប់ជាស្ថាពរនូវឯកសារព្រាងគោល សម្រាប់បង្កើតអង្គភាពសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាន។ មកទល់ពេលនេះឯកសារគោលនេះបានសម្រេច៩៨ភាគរយហើយ។
លោក ឱម យិនទៀង បានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាននឹងជួបប្រជុំនៅទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ ក្នុងខែកក្កដា
ឆ្នាំ២០០៩ ដើម្បីពិនិត្យ និងអនុម័តលើឯកសារគោលជាស្ថាពរចុងក្រោយ។ បន្ទាប់មកយ៉ាងយូរនៅខែធ្នូឆ្នាំ២០០៩នេះ អង្គភាពសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាននឹងចាប់ផ្ដើមដំណើរការបាន
ភ្នំពេញ៖ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលកម្ពុជាដែលមានឈ្មោះបោះសំឡេងក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានបង្ហាញបំណងថា ចង់បានគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានមួយដែលមានអំណាចពេញលេញ។
នៅក្នុងសន្និសីទកាសែតស្ដីពីការផ្ដល់អនុសាសន៍ទៅលើសេចក្ដីព្រាងលក្ខន្តិកៈសម្រាប់ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្ស
អាស៊ាននៅលេខាធិការដ្ឋានគណៈកម្មាធិការប្រព្រឹត្តកម្មនៅទីក្រុងភ្នំពេញកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៣មីនា
លោក សុខ សំអឿន ប្រធានសម្របសម្រួលគណៈកម្មាធិការប្រព្រឹត្តកម្ម នូវសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល
កម្ពុជាស្ដីពីឯកសារព្រាងគោល (Terms of Reference) របស់ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាន។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលកម្ពុជាបានទទូចឲ្យក្រុមការងារជាន់ខ្ពស់របស់អាស៊ានពិនិត្យមើលឡើងវិញនូវសេចក្ដីព្រាង
ឯកសារព្រាងដំបូងបញ្ចូលអនុសាសន៍នានារបស់បណ្ដាញអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងតំបន់ទៅក្នុងឯកសារព្រាងគោលនេះ មុនពេលធ្វើការអនុម័តឯកសារជាចុងក្រោយនៅឯកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាននៅខែកក្កដាឆ្នាំ២០០៩ខាងមុខ។
លោក សុខ សំអឿន បានបញ្ជាក់ថា មានតែការអនុម័តលើសេចក្ដីព្រាងឯកសារគោលដោយការពិនិត្យឡើងវិញ និងបញ្ចូលអនុសាសន៍របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលទេទើបអាចធានាថា ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានមួយនេះជាស្ថាប័នដែលមានលក្ខណៈឯករាជ្យ មានការទទួលខុសត្រូវ និងមានប្រសិទ្ធភាព។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល បានថ្លែងការណ៍រួមគ្នាថា បន្ទាប់ពីបានពិនិត្យមើលយ៉ាងហ្មត់ចត់ទៅលើសេចក្ដីព្រាងស្ដីពីឯកសារព្រាងគោលដំបូងសម្រាប់បង្កើតនូវ
ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានរួចមក ក្រុមអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានការព្រួយបារម្ភ ជាពិសេសទាក់ទិន
នឹងឯករាជ្យភាព គណនេយ្យភាព និងប្រសិទ្ធភាពរបស់ស្ថាប័នដែលគ្រោងនឹងបង្កើតឡើងនេះ។
សេចក្ដីព្រាងឯកសារគោលសម្រាប់បង្កើតស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានបានចែងថា រដ្ឋដែលជាសមាជិកសមាគមអាស៊ាននីមួយៗ នឹងត្រូវតែងតាំងអ្នកតំណាងម្នាក់ ដោយពិចារណាទៅលើតែបូរណភាព និងសមត្ថភាពរបស់បុគ្គល ដែលត្រូវបានធ្វើការតែងតាំងដោយគួរតែពិគ្រោះយោបល់ជាមួយនឹងអ្នកដែលពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត(រួមទាំងអង្គការសង្គមស៊ីវិល) ប្រសិនបើមានលក្ខខណ្ឌតម្រូវដោយដំណើរការនីតិវិធីផ្ទៃក្នុងរបស់រដ្ឋជាសមាជិកទាំងនោះ។ ក៏ប៉ុន្តែក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនៅតែព្រួយបារម្ភថា រដ្ឋដែលសមាជិកជាច្រើននៅក្នុងសមាគមអាស៊ានទាំង១០ប្រទេស នឹងមិនធ្វើទៅតាមបទបញ្ញត្តិទាំងនោះឡើយ។
ដើម្បីចៀសវាងការតែងតាំងតំណាងទាំងឡាយណា ដែលមានលក្ខណៈនយោបាយ ធានាបាននូវឯករាជ្យភាពពេញលេញ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល បានជំរុញរដ្ឋជាសមាជិកអាស៊ាន ត្តាតែងតាំងអ្នកតំណាងរបស់ខ្លួនសម្រាប់ទៅចូលរួមក្នុងស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាន តាមរយៈយន្តការប្រកបដោយតម្លាភាព និងដោយធ្វើការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយនឹងអង្គការសង្គមស៊ីវិលផងដែរ។
ឯកសារព្រាងគោលរបស់ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានបង្ហាញថា អ្នកតំណាងនីមួយៗនៃស្ថាប័ននេះ ត្រូវតែទទួលខុសត្រូវចំពោះរដ្ឋាភិបាល ដែលបានតែងតាំងរូបគាត់។ ក្នុងន័យនេះក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលមានការព្រួយបារម្ភថា ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាននឹងមិនដំណើរការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពទេ ព្រោះថា ករណីរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើនត្រូវបានប្រព្រឹត្តឡើងដោយមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ឬស្ថាប័នរដ្ឋ។ ដូច្នេះក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលយល់ឃើញថា ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានគួរតែទទួលខុសត្រូវចំពោះប្រជាជនអាស៊ាន និងជនរងគ្រោះដោយសារអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាជាងទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខតែរដ្ឋាភិបាលដែលបានតែងតាំងអ្នក
តំណាងនោះ។
ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលក៏បង្ហាញការព្រួយបារម្ភដែរថា ស្ថាប័នសិទ្ធមនុស្សអាស៊ាននឹងមិនមានប្រសិទ្ធភាពតាមតួនាទីរបស់ខ្លួន ដែលជាតួអង្គត្រូវពិគ្រោះយោបល់ឲ្យបានពេញលេញនោះឡើយ បើគ្រាន់តែមានអំណាចត្រឹមតែរាយការណ៍ជូនរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរបស់អាស៊ាននោះ។ ជាងនេះទៅទៀត នៅខណៈពេលដែលស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានមិនអាចធ្វើបេសកកម្មស្រាវជ្រាវស៊ើបអង្កេតរកការពិត និងមិនអាចបោះពុម្ពផ្សាយនូវរបាយការណ៍ទាក់ទិននឹងរបកគំហើញបេសកកម្មស្វែងរកការពិត ឬបំពេញអាណត្តិការពារសិទ្ធិឲ្យបានពេញលេញទេនោះប្រសិទ្ធភាព និងឥទ្ធិពលរបស់ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាននេះមានត្រឹមតែអ្វីដែលគេកម្រិតឲ្យប៉ុណ្ណោះ។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលល្បីល្បាញក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក៏បានអះអាងថា ការតស៊ូមតិ ដើម្បីឲ្យមានការពិនិត្យឡើងវិញ និងបញ្ចូលនូវអនុសាសន៍របស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលចូលទៅក្នុងឯកសារព្រាងគោលសម្រាប់បង្កើតស្ថាប័នសិទ្ធមនុស្ស
អាស៊ាន ក៏ត្រូវបានធ្វើឡើងផងដែរនៅក្នុងបណ្ដាលប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានផ្សេងទៀតក្នុងពេលដំណាលគ្នានេះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ឱម យិនទៀង ប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងជាអ្នកតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅក្នុងក្រុមការងារជាន់ខ្ពស់របស់អាស៊ានបានចាត់ទុកថា ការលើកឡើងរបស់ក្រុមអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលខាងលើនេះ គឺគ្មានអ្វីក្រៅពីការចង់ទប់ស្កាត់និងជាន់ហ្រ្វាំងមិនឲ្យអង្គភាពសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានកើតបានទេ។
លោក ឱម យិនទៀង បានពន្យល់ថា ជាគោលការណ៍ក្នុងសមាគមអាស៊ាន ដើម្បីធ្វើឯកសារគោល បង្កើតធម្មនុញ្ញអាស៊ាន
ក្ដី និងរាល់គោលការណ៍ផ្សេងៗទៀតរបស់អាស៊ានក្ដីតែងតែកើតឡើងបានដោយការពិគ្រោះយោបល់គ្នា និងដោយការសម្រេចជាឯកច្ឆន្ទ។ ក្នុងន័យនេះបើសិនជាមានប្រទេសតែមួយក្នុងចំណោម១០ប្រទេសជាសមាជិកបានជំទាស់មិនយល់ព្រម គឺវាត្រូវស្ទះមិនអាចចេញបានទេ។
លោក ឱម យិនទៀង គូសបញ្ជាក់ថា ក្រោយពីកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាននៅប្រទេសសិង្ហបុរី និងក្រោយពីបានទទួលការណែនាំពីរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន កាលពីខែកក្កដាឆ្នាំ២០០៨ គឺក្រុមការងារជាន់ខ្ពស់របស់ប្រទេសទាំង១០ក្នុងសមាគមអាស៊ានបានឯកភាពគ្នាថា ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំនឹងកសាងឲ្យបាននូវអង្គភាពសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ានមួយ។ ពោលគឺនៅខែកក្កដាឆ្នាំ២០០៩ ខាងមុខនេះនឹងត្រូវបញ្ចប់ជាស្ថាពរនូវឯកសារព្រាងគោល សម្រាប់បង្កើតអង្គភាពសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាន។ មកទល់ពេលនេះឯកសារគោលនេះបានសម្រេច៩៨ភាគរយហើយ។
លោក ឱម យិនទៀង បានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាននឹងជួបប្រជុំនៅទីក្រុងបាងកក ប្រទេសថៃ ក្នុងខែកក្កដា
ឆ្នាំ២០០៩ ដើម្បីពិនិត្យ និងអនុម័តលើឯកសារគោលជាស្ថាពរចុងក្រោយ។ បន្ទាប់មកយ៉ាងយូរនៅខែធ្នូឆ្នាំ២០០៩នេះ អង្គភាពសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាននឹងចាប់ផ្ដើមដំណើរការបាន