វិបត្តិពិភពលោកនាំឲ្យមានការផ្ដោតជាថ្មីសម្រាប់របាយការណ៍កំណើននៅកម្ពុជា
លោក ស្ទេហ្វាន់ ហ្គឹមប៊ែរ អ្នកសេដ្ខកិច្ចជាន់ខ្ពស់នៃធនគារពិភពលោកប្រចាំនៅកម្ពុជា ។ ធនាគារពិភពលោកទើបបានបញ្ចប់របាយការណ៍មួយមានចំណងជើងថា រក្សាកំណើនលឿន
ក្នុងបរិស្ថានដ៏លំបាកមួយ ។
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានធនាគារពិភពលោកធ្វើបទសម្ភាសន៍ជាមួយលោកស្ទេហ្វាន់ហ្គីមប៊ែរ
Stephane Guimbert) អ្នកសេដ្ឋកិច្ចជាន់ខ្ពស់ប្រចាំប្រទេសនិងជាអ្នកសរសេររបាយការណ៍នេះ ។

កោះសន្តិភាពសូមបន្តចុះផ្សាយបទសម្ភាសន៍នេះដោយដកស្រង់ចេញពីព្រឹត្តិបត្រព័ត៌ំំំមាន WB
ចេញផ្សាយខែមីនា ឆ្នាំ២០០៩សំណួរ៖ ហេតុអ្វីបានជាធនាគារពិភពលោកចាប់អារម្មណ៍លើប្រធានបទនេះ?
ចម្លើយ៖ ចំណាប់អារម្មណ៍របស់យើងលើការពិភាក្សាប្រភពនៃកំណើន គឺផ្អែកលើបទពិសោធន៍របស់យើងនៅក្នុងប្រទេសជាច្រើនដែលនៅទីនោះ កំណើនសេដ្ឋកិច្ច
គឺជាកត្តានាំមុខចម្បងសម្រាប់កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ ហើយប្រទេសកម្ពុជាក៏មានលក្ខណៈអ៊ីចឹងដែរ។ ប្រទេសកម្ពុជាសម្រេចបានជាស្នាដៃយ៉ាងល្អប្រសើរក្នុងសតវត្សកន្លងទៅនេះ។ មានការពិភាក្សាថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចឡើងលឿនពេក។ ដូច្នេះក្នុងបរិបទនេះ នៅពេលនោះ
រាជរដ្ឋាភិបាលបានស្នើសុំឲ្យយើងជួយរិះរកវិធីរក្សាកំណើនល្បឿននេះប្រកបដោយនិរន្តរភាព។ យើងបានចាប់ផ្ដើមធ្វើការងារលើប្រធានបទនេះប្រកបដោយនិរន្តរភាព។ យើងបានចាប់ផ្ដើមធ្វើការងារលើប្រធានបទនេះជាមួយធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី ក្រសួងអន្តរជាតិ
នៃចក្រភពអង់គ្លេស (DFID) បារាំង និងកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍សហប្រជាជាតិ (UNDP)។
បរិបទសម្រាប់ចំណាប់អារម្មណ៍របស់យើងលើប្រធានបទនេះ បានផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងច្រើន។ នៅពេលយើងចាប់ផ្ដើមការសិក្សានេះនៅដើមឆ្នាំ២០០៨ គេឃើញមានការរីករាយច្រើនអំពីកំណើន
សេដ្ឋកិច្ចដែលសម្រេចបាននៅកម្ពុជាជាមួយកំណើនពីរខ្ទង់ រយៈពេលបួនឆ្នាំជាប់ៗគ្នា វិនិយោគ
បរទេសផ្ទាល់ឈានដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុត និងកម្រិតភាពក្រីក្រធ្លាក់ចុះពីជាង៤៥% នៃចំនួន
ប្រជាជនកាលពីពាក់កណ្ដាលទសវត្សរ៍១៩៩០ មកត្រឹម៣០ភាគរយនៅឆ្នាំ២០០៧។

ប្រាំមួយខែក្រោយមក បរិស្ថានក្រៅប្រទេសបានផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងខ្លាំង។ ផ្ទុយពីការរំពឹងរបស់អ្នកសង្កេតការណ៍
ជាច្រើន របកគំហើញដំបូងនៃការសិក្សានេះបង្ហាញថា ប្រទេសកម្ពុជាពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងលើតម្រូវការក្រៅ
ប្រទេស និងវិនិយោគបរទេស៖ ប្រការនេះបានផ្ដល់អត្ថប្រយោជន៍ច្រើនដល់ប្រទេសនៅក្នុងទសវត្សរ៍កន្លង
ទៅ ប៉ុន្តែពេលនេះធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាទទួលរងហានិភ័យពីវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោក។ ដូច្នេះការវិភាគរបស់យើងបានពិនិត្យមើបញ្ហាបន្ទាន់មួយប្រភេទទៀត៖ បញ្ហាមិនមែនគឺជាការរក្សាកំណើន
លឿនទេ ប៉ុន្តែគឺជាការចាប់ផ្ដើមឡើងវិញនូវកំណើនលឿននៅក្នុងរយៈពេលពីរ-បីឆ្នាំខាងមុខនេះ។
សំណួរ៖ តើការសិក្សានេះមានសារសំខាន់យ៉ាងដូចម្ដេចចំពោះប្រទេសកម្ពុជា?
ចម្លើយ៖ ដូចខ្ញុំបាននិយាយអ៊ីចឹង កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាកត្តានាំមុខដ៏សំខាន់ក្រៃលែងនៃការកាត់បន្ថយ
ភាពក្រីក្រ ដែលមានសារសំខាន់ខ្លាំងចំពោះស្ថានភាពជីវភាពរបស់ប្រជាជនដែលរស់នៅកម្ពុជា។ មានឧទាហរណ៍ជាច្រើនអំពីប្រការដែលកំណើនក្នុងទសវត្សរ៍កន្លងមកបានកែប្រែជីវិតរបស់ប្រជាជន
កម្ពុជាជាច្រើន។ ខ្ញុំសូមជូនឧទាហរណ៍មួយអំពីគ្រួសាររបស់លោក វុធី ដែលរស់នៅចម្ងាយប្រហែល
៣០គីឡូម៉ែត្រខាងលិចក្រុងភ្នំពេញនៅខេត្តកណ្ដាល។ ជាមួយកំណើនរឿងគាត់អាចបើកតូបលក់ទំនិញតូចមួយនៅក្នុងសហគមន៍របស់គាត់។ កំណើននៅក្នុងសហគមន៍របស់គាត់បាននាំមកនូវអតិថិជនកាន់តែច្រើនឡើង ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យគាត់លក់ដាច់បានកាន់តែច្រើនឡើង។ កំណើនក៏បាននាំមកនូវផ្លូវថ្នល់មួយផងដែរជូនសហគមន៍របស់គាត់ ហើយគាត់អាចរកចំណេញបន្ថែមទៀតបានដោយសារចំណាយប្រាក់តិចជាងដើម្បីទិញទំនិញ។ នៅពេលនេះជាមួយផលចំណេញនេះ គាត់អាចឲ្យកូនរបស់គាត់ទៅរៀន។ គាត់គិតថា ប្រសិន
បើកំណើនបន្តកើតឡើងដូចនេះ គាត់នឹងអាចបញ្ជូនកូនគាត់ទៅរៀននៅសាកលវិទ្យាល័យ។
កំណើនគឺសំខាន់ក្រៃលែងចំពោះជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា។ គេឃើញមានការសិក្សាជាច្រើន
អំពីបញ្ហានេះ។
ការសិក្សារបស់យើងខ្ញុំព្យាយាមបូកសរុបការសិក្សាមានស្រាប់ និងជួយកំណត់អាទិភាពនានា។
ការសិក្សានេះក៏ផ្អែកផងដែរ លើការស្រាវជ្រាវថ្មីៗពីបទពិសោធន៍របស់ប្រទេសដទៃរួមទាំង
ប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចងើបឡើងនាពេលថ្មីៗនេះ ដូចជា ចិន ឥណ្ឌា និងវៀតណាម
បាននឹងកំពុងលូតលាស់យ៉ាងលឿន យល់ដឹងឲ្យបានកាន់តែប្រសើរឡើងផងដែរអំពីរបៀបដែលប្រទេស
កម្ពុជាបានរីកចម្រើនយ៉ាងលឿន តើមានមេរៀនអ្វីខ្លះសម្រាប់អនាគត ជាពិសេសនៅក្នុងបរិស្ថានដ៏លំបាក។
សំណួរ៖ តើរបកគំហើញសំខាន់ៗនៃរបាយការណ៍មានអ្វីខ្លះ?
ចម្លើយ៖ យើងបានចងក្រងរបកគំហើញរបស់យើងនៅជុំវិញប្រធានបទចំនួនបី។ ទីមួយ កំណើនលឿន
នៃទសវត្សរ៍កន្លងមក គឺជាសមិទ្ធផលដ៏គួរឲ្យកត់សម្គាល់មួយតាមបទដ្ឋានកម្ពុជា ប៉ុន្តែក៏តាមបទដ្ឋានជា
ប្រវត្តិសាស្ត្រផងដែរ បើប្រៀបធៀបជាមួយប្រទេសដទៃ។ ក្នុងរយៈពេលដប់ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ អត្រាកំណើន
នៅកម្ពុជាគឺ៩,៣ភាគរយ ដែលគឺជាសមិទ្ធផលប្រសើរបំផុតលំដាប់ទីប្រាំពីរក្នុងចំណោមប្រទេសទាំងអស់
ក្នុងពិភពលោក។ ប៉ុន្តែជាផ្នែកមួយនៃរបកគំហើញទីមួយ យើងក៏បានរកឃើញផងដែរថា សមិទ្ធផលនេះមិនទំនងជាមានចីរភាពទេ។ មួយផ្នែកគឺដោយសារប្រទេសកម្ពុជាទទួលអត្ថប្រយោជន៍ពីបរិស្ថានល្អប្រសើរពិសេសមួយ។ ដូចប្រទេសជាច្រើននៅពេលនោះដែរ ប្រទេសកម្ពុជាលូតលាស់ក្នុងរយៈពេលពិសេសមួយនៃប្រវត្តិសាស្ត្រ
របស់ខ្លួន ដែលនៅក្នុងនោះសន្តិភាព និងស្ថិរភាពបានវិលត្រឡប់មកវិញ។ ម្យ៉ាងទៀត មូលហេតុខ្លះទៀត
នៃកំណើន គឺថានៅក្នុងវិស័យខ្លះគេឃើញមានអភិបាលកិច្ច និងការចាត់ចែងបរិយាកាសវិនិយោគល្អប្រសើរ (វិស័យកាត់ដេរគឺល្បីជាងគេ)។ ជាការពិតណាស់ ប្រសិនបើការចាត់ចែងអភិបាលកិច្ចល្អប្រសើរនេះ មិនត្រូវបានពង្រីកដល់វិស័យដទៃទេ បញ្ហានេះនឹងក្លាយទៅជាឧបសគ្គមួយចំពោះសក្ដានុពលកំណើន
នៃប្រទេសកម្ពុជា។
ទីពីរ លើសពីវិបត្តិបច្ចុប្បន្ននៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ប្រទេសកម្ពុជាមានសក្ដានុពលក្នុងការរកឃើញ
មុខព្រួញថ្មីមួយ ដើម្បីចាប់ផ្ដើមលូតលាស់លឿនជាថ្មីម្ដងទៀត។ ប្រទេសកម្ពុជាមានឧត្ដមភាពប្រៀបធៀបល្អនៅក្នុងវិស័យកម្លាំងពលកម្ម ដីធ្លី បរិស្ថាន និងទីតាំងក្នុងតំបន់។ ដូច្នេះកត្តាទាំងនេះគឺសុទ្ធសឹងជាសក្ដានុពលសម្រាប់កំណើនលឿន ប៉ុន្តែគេចាំបាច់ត្រូវមានកិច្ចប្រឹងប្រែងដែលមានមុខព្រួញច្បាស់លាស់ដើម្បីជំរុញឡើងវិញនៅក្នុងរយៈពេលពីរ-បីឆ្នាំខាងមុខនេះ។ ចង្កោមរបកគំហើញទីបី គឺកាលានុវត្តភាពចំនួនបីដែលយើងគួរបញ្ជាក់នៅក្នុងរបាយការណ៍
នេះ ដើម្បីឲ្យកម្ពុជាចាប់ផ្ដើមលូតលាស់ល្បឿនឡើងវិញ។ កាលានុវត្តភាពទីមួយគឺការទាញយកផលប្រយោជន៍ពីសមាហរណកម្ម និងឋាមភាពតំបន់នៅក្នុងប្រទេសជិត
ខាង និងនៅក្នុងទ្វីបអាស៊ីដ៏ទូលាយ។ កាលានុវត្តភាពទីពីរ គឺធនធានធម្មជាតិនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលល្អ
ប្រសើរ ប៉ុន្តែចាំបាច់ត្រូវគ្រប់គ្រងប្រកបដោយនិរន្តរភាព។ កាលានុវត្តភាពទីបី គឺការវិនិយោគលើអនាគតនៃ
ប្រទេសកម្ពុជា លើប្រជាជនរាមរយៈការអប់រំ និងការថែទាំសុខភាព ក៏ដូចជាលើវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់
អគ្គិសនី និងទូរគមនាគមន៍ផងដែរ។
សំណួរ៖ តើអនុសាសន៍របស់ធនាគារពិភពលោក ចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាលស្ដីពីការដោះស្រាយ បញ្ហាប្រឈម
ទាំងឡាយដែលរបាយការណ៍នេះបានកំណត់មានអ្វីខ្លះ? ចម្លើយ៖
ខ្ញុំសូមលើកឡើងសម្អិតអំពីរបកគំហើញទាំងបី និងអនុសាសន៍ដែលយើងបានផ្ដល់។
អនុសាសន៍ទីមួយ គឺការទាញយកផលប្រយោជន៍ពីទីតាំងរបស់ប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។
បានន័យថា កម្ពុជាត្រូវលើកស្ទួយសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនដើម្បីធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសជិតខាង និងខិតខំទាក់ទាញវិនិយោគិន ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជាក្លាយជាទីកន្លែងពេញចិត្តសម្រាប់វិនិយោគ។ គេឃើញមានបញ្ហាសម្របសម្រួលមួយចំនួន ដែលចាំបាច់ត្រូវដោះស្រាយ។ ឥឡូវនេះកម្ពុជាមានស្តង់ដារតិចតួចណាស់សម្រាប់អាជីវកម្មកសិកម្ម ពោលគឺសង់ដោយអនាម័យ
និងភូតគាមអនាម័យ។ ចំណុចនេះគឺជាឧបសគ្គដ៏ធំមួយចំពោះអ្នកនាំចេញ។ មូលហេតុដែលគេចាំបាច់ត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាសម្របសម្រួលនោះគឺដើម្បីធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជាអាចទទួល
អត្ថប្រយោជន៍ពីតំបន់។ ចំណុចនេះ គឺជាចង្កោមអនុសាសន៍មួយ។
យើងខ្ញុំមិននិយាយសម្អិតទាំងអស់ទេ អំពីរបៀបដែលចំណុចនេះដំណើរការ។ ប្រការសំខាន់គឺថា វេទិការាជរដ្ឋាភិបាលផ្អែកឯកជនចាំបាច់ត្រូវពិភាក្សាបញ្ហាទាំងនេះ និងកំណត់ឲ្យបានជាក់លាក់
នូវវិធីដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ និងវិធីតាមដានការអនុវត្តន៍។
ចង្កោមរបកគំហើញទីពីរ គឺការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ។ គេឃើញមានករណីល្បីល្បាញច្រើននៃការគ្រប់គ្រងមិនល្អដែលបានកើតឡើងក្នុងរយៈពេលដប់ឆ្នាំ
កន្លងមកនេះ។ ដោយសារចំណុចនេះគឺជាឧត្ដមភាពប្រៀបធៀបរបស់កម្ពុជាត្រូវគ្រប់គ្រងធនធានទាំង
នេះឲ្យបានល្អ។ គេឃើញមានសក្ដានុពលធនធានធម្មជាតិថ្មី ដែលកំពុងកើតឡើងនៅក្នុងឧស្សាហកម្ម
និស្សារណៈទាំងនៅក្នុងវិស័យប្រេងកាត ប្រេង និងឧស្ម័ន និងរ៉ែ ហើយប្រការនេះអាចគឺជាសក្ដានុពល
ដ៏ល្អប្រសើរមួយសម្រាប់កម្ពុជា។ ប៉ុន្តែជាថ្មីម្ដងទៀត វិស័យនេះចាំបាច់ត្រូវគ្រប់គ្រងឲ្យបានសមស្រប និងប្រកបដោយនិរន្តរភាព យផ្ដល់នូវក្របខណ្ឌមួយសម្រាប់ឲ្យវិនិយោគិនមានភាពកក់ក្ដៅក្នុងការធ្វើ
វិនិយោគនៅកម្ពុជា។
ទីបី ប្រទេសកម្ពុជាគប្បីបន្តលើកស្ទួយទេពកោសល្យរបស់ខ្លួន។ ការអប់រំជាមូលដ្ឋាន និងផ្លូវជាតិបានប្រសើរ
ឡើងយ៉ាងច្រើនក្នុងទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ។ គ្រឹះស្ថានឧត្ដមសិក្សាមួយចំនួនកំពុងដំណើរការរោងចក្រអគ្គិសនី កំពុងត្រូវបានសាងសង់ ហើយផ្លូវថ្នល់លំដាប់ទីពីរកំពុងត្រូវបានធ្វើផែនការដែលកិច្ចប្រឹងប្រែងទាំងនេះត្រូវតែបន្ត។ ពេលនេះការយកចិត្តទុកដាក់ជាពិសេសចាំបាច់ត្រូវផ្ដោតលើគុណភាពជាជាងបរិមាណ គុណភាពនៃការអប់រំ គុណភាពនៃផ្លូវថ្នល់ (និងការថែទាំផ្លូវថ្នល់ទាំងនេះ) គុណភាពនៃទូរគមនាគមន៍ និងអគ្គិសនី (និងតម្លៃនៃសេវាកម្មទាំងនេះ)។
ទាំងនេះគឺជាអនុសាសន៍ទាំងបីចង្កោមដែលយើងបានស្នើឡើង។ យើងក៏ទទួលស្គាល់ផលដែរថា នៅមានចំណុចមិនទាន់យល់ដឹងជាច្រើនពាក់ព័ន្ធនឹងរបៀបដែលកំណើនកើតមាននៅកម្ពុជា។ ហេតុនេះអនុសាសន៍របស់យើងត្រូវការការពិភាក្សា និងការវិភាគបន្ថែមទៀត និងចាំបាច់ត្រូវតាមដានមើល
ជាយថាហេតុ។ ការពិភាក្សាចុងក្រោយនៅក្នុងរបាយការណ៍ គឺផ្ដោតនៅជុំវិញបញ្ហាប្រឈមចំនួនបីដែលយើង
យល់ថា មានសារសំខាន់ខ្លាំងសម្រាប់អនាគតនៃប្រទេសកម្ពុជា។ យើងមិនអាចពិនិត្យមើលគ្រប់បញ្ហាទាំងអស់
ទេ ប៉ុន្តែយើងយល់ថាបញ្ហាប្រឈមទាំងបីនេះត្រូវការការយកចិត្តទុកដាក់ច្រើនថែមទៀត។ បញ្ហាទីមួយគីបញ្ហាន
គរូបនីយកម្ម ដោយសារប្រទេសទាំងអស់ក្នុងពិភពលោក ដែលបានលូតលាស់លឿន សុទ្ធតែបានអភិវឌ្ឍន៍ទី
ក្រុងរបស់ខ្លួន ហើយប្រទេសកម្ពុជាក៏មានលក្ខណៈដូចគ្នាអ៊ីចឹងដែរ។ ប្រការនេះតម្រូវឲ្យមានការរៀបចំផែនការជា
ច្រើន ដើម្បីធ្វើឲ្យនគរូបនីយកម្មដើរលើផ្លូវត្រូវ។ បញ្ហាប្រឈមទី២ គឺបញ្ហាវិសមភាព។ ជាថ្មីម្ដងទៀត ប្រទេស
ទាំងអស់ដែលបានលូតលាស់លឿន សុទ្ធតែទទួលបានជោគជ័យក្នុងការចៀសវាងកំណើនវិសមភាពលឿន។ នៅក្នុងរយៈពេល ២ ឬ៣ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ គេឃើញមានកំណើនវិសមភាពបែបនេះនៅកម្ពុជា ដែលគឺជាការ
ព្រួយបារម្ភ ហើយគោលនយោបាយគប្បីត្រូវបានរៀបចំ និងពិភាក្សា ដើម្បីជៀសវាង
កុំឲ្យនិន្នាការបែបនេះបន្តនៅក្នុងអនាគត។ បញ្ហាប្រឈមទី៣ ដែលទាក់ទិនដោយឡែកទៅនឹងការ
គ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ គឺជាបញ្ហាបរិស្ថាន។ កម្ពុជានឹងជួបប្រទះបញ្ហាប្រឈមនៃការផ្លាស់ប្ដូរអាកាសធាតុដូចប្រទេសដទៃទៀតដែរ ប៉ុន្តែកំណើនលឿនក៏បង្កើតបញ្ហារបស់វាខ្លួនឯងដែរ។ ហេតុដូច្នេះ បញ្ហាប្រឈមទាំងនេះចាំបាច់ត្រូវគ្រប់គ្រងឲ្យបានសមស្រប និងប្រកបដោយនិរន្តរភាព។
សំណួរ៖ តើធនាគារពិភពលោកត្រៀមធ្វើអ្វីខ្លះ ដើម្បីជួយរាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការជម្នះបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះ?
ចម្លើយ៖ ដូចខ្ញុំបាននិយាយខាងដើមអញ្ចឹង គោលបំណងចម្បងរបស់យើងក្នុងការរៀបចំរបាយការណ៍នេះ គឺដើម្បីជួយរាជរដ្ឋាភិបាល អ្នកធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្ត ក៏ដូចជាភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត រួមទាំងវិនិយោគិន ឲ្យបានយល់ដឹងកាន់តែប្រសើរឡើងអំពីកិច្ចដំណើរការនៃកំណើននៃកម្ពុជា និងថាកម្ពុជា
មានសក្ដានុពលសម្រាប់លូតលាស់ថែមទៀតនាពេលអនាគត និងជួបប្រទះ
ផងដែរនូវបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនដែលចាំបាច់ត្រូវដោះស្រាយ។ ដូច្នេះនៅពេលនេះ វិភាគទាន
ទីមួយហួសពីរបាយការណ៍នេះ គឺការពិភាក្សារបាយការណ៍នេះនៅតាមទីកន្លែងផ្សេងៗជាមួយក្រុមផ្សេងៗ។ លើសពីនេះទៀត របាយការណ៍នេះ គឺសំខាន់ក្រៃលែង
សម្រាប់ដឹកនាំការវិភាគរបស់យើងលើផលប៉ះពាល់នៃវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោកនាពេលថ្មីៗនេះ។ វាផ្ដល់នូវការយល់ដឹងស៊ីជម្រៅអំពីចំណុចគន្លឹះទាំងឡាយនៃវិធានការឆ្លើយតបទៅនឹងវិបត្តិនេះរួមមាន ចំណុចទាំងឡាយនៃវិធានការឆ្លើយតបផ្នែកម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច ការវិភាគលើនិន្នាការវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ តួនាទីដ៏សំខាន់នៃវិស័យកសិកម្មក្នុងរយៈពេលខ្លី កត្តាសំខាន់បំផុតនៃប្រព័ន្ធសំណាញ់សុវត្ថិភាពសង្គម និងសារសំខាន់នៃការពន្លឿនកំណែទម្រង់បទប្បញ្ញត្តិ ដើម្បីរក្សាភាពប្រកួតប្រជែង។ ចំណុចពីរនៃចំណុចទាំងនេះនឹងត្រូវបានជ្រើសរើសយកនៅក្នុងប្រតិបត្តិការរបស់យើងនៅក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងសំណាញ់សុវត្ថិភាពសង្គម។យើងនឹងបន្តសហការជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលដើម្បីរិះរកកាលានុវត្តភាពផ្សេង
ទៀតដើម្បីជួយគាំទ្រដល់ការអនុវត្តអនុសាសន៍ទាំងនេះ ក៏ដូចជាកំណត់ថាតើយើង និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងទៀតអាចជួយបាននៅត្រង់ណានៅក្នុង
ការអនុវត្ត៕

ក្មេងស្រីអាយុ ៧ ឆ្នាំ ដែលលោកតាអាយុ ៦៤ ឆ្នាំរំលោភដឹកចូលមន្ទីរពេទ្យសង្គ្រោះបន្ទាន់
មនុស្សជាច្រើនមានការហួសចិត្តនិង ខឹងសម្បាយ៉ាងខ្លាំងដោយបានឮព័ត៌មានអាក្រក់មួយ
ដែលថា តាចាស់អាយុហុកសិបបួនឆ្នាំចាប់រំលោភក្មេងអាយុប្រាំពីរឆ្នាំនៅក្នុងទឹករហូតដល់
ត្រូវដឹកមកកាន់មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា នៅទីក្រុងភ្នំពេញដើម្បីសង្គ្រោះបន្ទាន់។
គ្រូពេទ្យនិយាយថា កុមារីហូរឈាមខ្លាំងពេកធ្លាក់ដល់ស្ថានភាពពិបាកព្យាបាល ។
ក្នុងសភាពស្លេកស្លាំង ដៃម្ខាងជាប់សេរ៉ូមនិយាយរបៀបរវើរវាយ និង ហើមប្រដាប់បន្តពូជ ឪពុកម្ដាយរបស់នាងមានការភិតភ័យយ៉ាងខ្លាំងពីស្ថានភាពជំងឺរបស់កូនស្រីគាត់ ហើយបាននិយាយប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានថា «ខ្ញុំទើបតែទទួលដំណឹងពីគ្រូពេទ្យថា កូនស្រីខ្ញុំត្រូវដេកពេទ្យ
មួយអាទិត្យ ទើបអាចត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ» ។
កុមារីត្រូវគេចាប់រំលោភនៅថ្ងៃទី១៥ ខែមីនា ហើយដឹកពីខេត្តព្រះសីហនុចូលមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផារហូតដល់ថ្ងៃទី
១៩ ខែមីនា ទើបលោក សំ អូន ជាឪពុករបស់កុមារី ស.ថ ដែលត្រូវតាអាយុហុកសិបបួនឆ្នាំចាប់រំលោភបានឲ្យ
ដឹងថា ក្រោយកូនស្រីរបស់គាត់មកពីងូតទឹកជាមួយលោកតានោះហើយមកដល់ផ្ទះភ្លាម លោកបានឃើញទឹកមុខកូនរបស់គាត់មានសភាពស្លេកស្លាំងខុសធម្មតា ព្រមទាំងមិនហ៊ានមើលមុខគាត់ទៀតផង។ គាត់មានការងឿងឆ្ងល់ណាស់ ហេតុអ្វីបានជាកូនរបស់គាត់ចេះតែគេចមុខពីគាត់មិនដូចរាល់ថ្ងៃ ដោយឃើញកូនមានសភាពច
ម្លែក គាត់ក៏ឲ្យប្រពន្ធតាមដានមើលកូនថាវាមានរឿងអ្វី ។
ពេលនោះ ប្រពន្ធគាត់បានហៅកូនស្រីឲ្យមកងូតទឹក ក៏បានឃើញឈាមហូរតាមទ្វារមាសគាត់
និងប្រពន្ធមានការភិតភ័យខ្លាំងណាស់ ក៏បានសួរនាំកូនទើបដឹងពីមូលហេតុ ហើយក៏ប្រញាប់
បញ្ជូនកូនទៅឲ្យពេទ្យខេត្តព្រះសីហនុទាំងយប់ ។ ដោយស្ថានភាពជំងឺធ្ងន់ខ្លាំងពេក ពិសេសឈាមហូរតាមប្រដាប់
ភេទមិនឈប់ ហើយហើមមួយកំណាត់ខ្លួនខាងក្រោមយ៉ាងខ្លាំងនោះ ទើបគាត់សម្រេចចិត្តបញ្ជូនកូនមក
ព្យាបាលនៅភ្នំពេញ ។
ពេលនេះគាត់ពុំបានគិតពីរឿងអ្វី ផ្សេងឡើយក្រៅពី ព្យាបាលកូនឲ្យជាសិន ។
គាត់និយាយថា កូនរបស់គាត់មានសភាពធ្ងន់ណាស់ ដែលពីដំបូងគាត់មិនសង្ឃឹមថារស់ផង ប៉ុន្តែព្រះបានជួយថែរក្សាកូនគាត់ឲ្យបានជាសះស្បើយ ។
នៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យ យើងបានទៅសួរសុខទុក្ខនាង មើលទៅនាងហាក់ដូចមានភាពរវើរវាយនិយាយ
មិនសូវចេញឡើយ ហើយចំណុចដែលគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍នោះនាងនៅមានភាពតក់ស្លុត និងមាន
ការភ័យខ្លាចយ៉ាងខ្លាំងនៅពេលជួបមុខមនុស្សប្រុស ។ នាងមិនហ៊ាននិយាយអ្វីច្រើនប្រាប់យើង និងអ្នកផ្សេងឡើយពីព្រោះតាកំហូចបានគំរាមសម្លាប់នាង ប្រសិនបើនាងនិយាយរឿងនេះប្រាប់គេ ។
កុមារី ស.ថ ត្រូវតាចាស់ឈ្មោះ ព្រំ ភឹម សុវណ្ណ អាយុហុកសិបបួនឆ្នាំ រស់នៅភូមិ ២ ឃុំ ទំនប់រលក
ស្រុកស្ទឹងហាវ ខេត្តព្រះសីហនុ លួងលោមបញ្ចុះបញ្ចូលយកទៅងូតទឹកហើយចាប់រំលោភកាលពីម៉ោង
៥ ជាងល្ងាច ថ្ងៃទី ១៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៩ នៅទំនប់បង្ហៀរទឹកសម្ដេច ហ៊ុន សែន នៅអូរត្រេះ ឃុំអូរត្រេះ
ស្រុកស្ទឹងហាវ ខេត្តព្រះសីហនុ ។
បើតាមការឲ្យដឹងរបស់ប៉ូលិសមូលដ្ឋានថា នៅរសៀលម៉ោងប្រហែល ១៧ នាថ្ងៃទី១៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០០៩
តាចាស់ឈ្មោះព្រំភឹមសុវណ្ណបានប្រើល្បិចយកម៉ូតូឌុបកុមារីរងគ្រោះជាមួយនឹងចៅសាច់
ឆ្ងាយរបស់ខ្លួន
ពីរនាក់ទៀតទៅងូតទឹកនៅអាងទឹកអូរត្រេះដោយឲ្យក្មេងទាំងបីនាក់ងូតទឹកស្រាតហើយតា
កំហូចនោះ
បានប្រើល្បិចយកក្មេងស្រីរងគ្រោះទៅងូតទឹកជ្រៅ ដើម្បីឲ្យក្មេងភ័យខ្លាចលង់ទឹក ហើយតោង
ឱប-កតាកំហូច ។ ឆ្លៀតឱកាសនោះតាចាស់ក៏ចាប់បង្វែរក្មេងរងគ្រោះឲ្យឱបពីមុខ ហើយរំលោភរហូតបាន
សម្រេច ទើបនាំក្មេងនោះត្រឡប់មកផ្ទះវិញ ដោយទិញនំឲ្យក្មេងទាំងបីនាក់មួយកញ្ចប់ម្នាក់ផង ។ បើតាមស្ត្រីជាម្ដាយមីងរបស់កុមារីរងគ្រោះបានឲ្យដឹងថា «នេះមិនមែនជាលើកទីមួយទេ ដែលតាចាស់នោះយកក្មួយខ្ញុំទៅដើរលេងជាមួយនោះ តាកំហូចនោះបាននាំនាងជិះម៉ូតូដើរលេងពីរលើក
រួចមកហើយ ណាមួយបងខ្ញុំគិតថា គាត់ជាមនុស្សចាស់ទៀត ទើបក្រុមគ្រួសារគាត់ពុំមានការប្រុងប្រយ័ត្នមុន
ឡើយ ហើយម្យ៉ាងទៀត គ្រួសារបងខ្ញុំបានរាប់អានជាមួយនឹងក្មួយតានោះផង ហើយការដែលជិះម៉ូតូទៅដើរលេងនោះក៏មិនមែនទៅតែម្នាក់ឯងដែរ ដោយមានក្មួយៗជាច្រើនទៅជាមួយ
ដែរ ទើបបងស្រីខ្ញុំមិនចាប់អារម្មណ៍ » ។ ក្រោយពីមានអំពើចាប់រំលោភដែលមិនគួរឲ្យអត់ឱននេះ ទើបមានព័ត៌មានយ៉ាងច្រើននិយាយថា តាចាស់នេះជាមនុស្សអាក្រក់ណាស់ គឺមានក្មេងៗយ៉ាងច្រើននាក់ដែលត្រូវតាចាស់នេះចាប់រំលោភ និងបម្រុងចាប់រំលោភ ប៉ុន្តែដោយសារតែគេមិនអាចចាប់ព័ស្តុតាងបាន ទើបមិនមានអ្នកណាប្ដឹង ។ កុមារី ស.ថ ជាកូន
ពៅក្នុងគ្រួសារដែលមានបង ប្អូនចំនួនបីនាក់បងប្រុសអាយុដប់ប្រាំបួនឆ្នាំ បងស្រីអាយុដប់ប្រាំឆ្នាំ ដែលឪពុកមាន
មុខរបររត់ម៉ូតូឌុប និងម្ដាយមេផ្ទះ ។
បន្ទាប់ពីទទួលពាក្យបណ្ដឹងពីក្រុមគ្រួសារកុមារីរងគ្រោះរួចមក នៅថ្ងៃដដែលនោះ
ដែរសមត្ថកិច្ចបានចាប់បញ្ជូនតាកំហូចរូបនេះទៅសាលាដំបូងខេត្ត ដើម្បីចាត់ការទៅតាមផ្លូវច្បាប់ ។
នៅចំពោះមុខសមត្ថកិច្ច តាចាស់នោះបានឆ្លើយសារភាពថា ខ្លួនពិតជាបានចាប់រំលោភក្មេងនោះដូចជាការរៀបរាប់ក្មេងនោះមែន ។
ចំពោះឪពុកម្ដាយ និងក្រុមគ្រួសារកុមារី ស.តុលាការចាត់ការបុរសកំហូចនេះឲ្យបានធ្ងន់ដៃបំផុត
ឲ្យសមនឹងទោសរបស់គាត់ ពីព្រោះកូនស្រីគាត់មិនត្រឹមតែរងគ្រោះផ្លូវភេទ ប៉ុន្តែមានរបួសធ្លាក់ឈាមរហូតដល់គ្រូពេទ្យវិះតែជួយមិនទាន់ ៕

ជុំវិញការដកបទពិសោធន៍ និងទិសដៅអនុវត្តគម្រោងបែងចែកដីសង្គមកិច្ច
រាជធានីភ្នំពេញ៖ នាថ្ងៃទី ២ មេសា ឆ្នាំ២០០៩ នៅសណ្ឋាគារសាន់វេ រាជធានីភ្នំពេញ មានរៀបចំសិក្ខាសាលាស្ដីពីការដកបទពិសោធន៍ និងទិសដៅបន្តនៃការងារអនុវត្តគម្រោងបែងចែកដីដើម្បីសង្គម
កិច្ច និងការអភិវឌ្ឍន៍ (LASED) ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី អ៊ឹម ឈុនលឹម រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាគោលនយោបាយដីធ្លី និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការសម្បទានដីសង្គមកិច្ចថ្នាក់ជាតិ។
សិក្ខាសាលានាថ្ងៃនេះ រៀបចំឡើងក្នុងពេលដែលគម្រោងបែកចែកដីដើម្បីសង្គមកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច ដែលជាកម្មវិធីសម្បទានដីសង្គមកិច្ច បាននិងកំពុងអនុវត្តជាលក្ខណៈសាកល្បងនៅខេត្តក្រចេះ កំពង់ចាម និងកំពង់ធំ។ គោលដៅសំខាន់នៃគម្រោងបែកចែកដីដើម្បីសង្គមកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍន៍ គឺចូលរួមអនុវត្តកម្មវិធីសម្បទានដីសង្គមកិច្ចទូទាំងប្រទេស ស្របតាមអនុក្រឹត្យលេខ១៩ ឆ្នាំ២០០៣ របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការជំរុញឲ្យមានបែងចែកដីធ្លីប្រកបដោយសមធម៌ និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ដោយធ្វើឲ្យ
ដី និងកម្លាំងពលកម្មដែលនៅទំនេរត្រូវអាចយកមកប្រើប្រាស់កាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព និងដើម្បីរួមចំណែកធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវទំនាក់ទំនងសង្គមមូលដ្ឋាន។
ការងារបែងចែកដីធ្លីកន្លងមកបានអនុវត្តតាមច្បាប់ភូមិបាលចាស់ និងច្បាប់ភូមិបាលថ្មីឆ្នាំ២០០១ ដែលបើពិនិត្យឡើងវិញចាប់ពីឆ្នាំ១៩៧៩មក នយោបាយបែងចែកដីរបស់រដ្ឋដល់ប្រជាជនក្នុងក្របខ័ណ្ឌជាកម្មសិទ្ធិ
ឯកជន អាចនិយាយបានថា ការបែងចែកដីធ្លី៣លើកធំៗ គឺ៖
-ការបែងចែកនាឆ្នាំ១៩៨៩ ដោយរដ្ឋផ្ដល់លទ្ធកម្មពិសេសនៃភោគៈ ដល់គ្រួសារប្រជាជនទូទៅ ដោយរដ្ឋទទួលស្គាល់ការកាន់កាប់ដីធ្លីលើការជាក់ស្ដែងមកដល់ពេលនោះ។
-ការបែងចែកនាឆ្នាំ១៩៩២ ដោយរដ្ឋផ្ដល់ដីធ្លីដល់ប្រជាជនដែលធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍ ក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស។
-ការបែងចែកនាឆ្នាំ១៩៩៨ ដោយរដ្ឋទទួលស្គាល់កម្មសិទ្ធិដីធ្លីរបស់ប្រជាជនក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃសមាហរណកម្មប្រជាជនដែលរស់នៅក្នុង
តំបន់កាន់កាប់ចុងក្រោយ ដោយកម្លាំងខ្មែរក្រហម។
-ក្រៅពីកម្មវិធីធំៗនៃការបែងចែកដីខាងលើ រាជរដ្ឋាភិបាលបានដោះស្រាយដីធ្លីចែកជូនប្រជាជនជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃការកសាងភូមិថ្មី ការតាំងទីលំ
នៅថ្មី ការអនុវត្តផែនការប្រើប្រាស់ដីដោះមីន ការធ្វើនិយ័តកម្មដីកាន់កាប់ដោយខុសច្បាប់ដល់ប្រជាជនក្រីក្រជា
ដើម សរុបសម្រេចបានប្រមាណជាង ១៧.០០០ គ្រួសារ លើផ្ទៃសរុបជាង ២.០០០ហិកតារ ភាគច្រើនជាប្រភេទដីលំនៅឋាន។
ដោយឡែក ចុងក្រោយនេះគណៈកម្មាធិការសម្បទានដីធ្លីថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ខេត្ត-ក្រុងកំពុងសហការជាមួយអាជ្ញាធរជាតិដោះទំនាស់ដីធ្លី ដើម្បីធ្វើការបែងចែកដល់ប្រជាជនដែលត្រូវការដីពិតប្រាកដនូវដីកាន់កាប់ខុសច្បាប់ដែលត្រូវដកហូតកន្លងមក។
រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងផ្ដល់អាទិភាពសមស្របចំពោះសិទ្ធិកាន់កាប់ដីធ្លី សម្រាប់សាងសង់លំនៅឋាន សម្រាប់កសិកម្ម និងអាជីវកម្មខ្នាតតូចរបស់គ្រួសារក្រីក្រ និងក្រុមជនងាយរងគ្រោះ។ ដើម្បីធានាប្រសិទ្ធភាពក្នុងការប្រើប្រាស់ដី រាជរដ្ឋាភិបាលបានជំរុញការរៀបចំផែនការប្រើប្រាស់ ដើម្បីបែងចែកដីសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្ម ឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ តំបន់ទីក្រុង តំបន់ជនបទ តំបន់លំនៅឋាន តំបន់បម្រុងទុក និងតំបន់អភិរក្ស ចៀសវាងការប្រើប្រាស់ដី និងការបំប្លែងការប្រើប្រាស់ដីមិនចំសក្ដានុពល។
ដើម្បីបានជាបទពិសោធន៍ក្នុងការអនុវត្តវិធីសម្បទានដីសង្គមកិច្ចឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ យើងបានរៀបចំអនុវត្តគម្រោងបែងចែកដីដើម្បីសង្គមកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចជាលក្ខណៈសាកល្បង ដើម្បីជាគំរូល្អមួយសម្រាប់ការយកទីអនុវត្តទូទាំងប្រទេស។ គម្រោងសាកល្បងនេះគាំទ្រដល់កម្មវិធីសម្បទាន
ដីសង្គមកិច្ច ដែលផ្ដួចផ្ដើមឡើងដោយថ្នាក់មូលដ្ឋាន ក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ដោយមានការជួយគាំទ្របច្ចេកទេសពីក្រុមការងារថ្នាក់ស្រុក និងខេត្ត។ ការងារសម្បទានដីសង្គមកិច្ចរបស់គម្រោងបែងចែកដីដើម្បីសង្គមកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍន៍សង្គមកិច្ច ដែលកំពុងអនុវត្តនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មាននៅឃុំជាំក្រវៀន ស្រុកមេមត់ ខេត្តកំពង់ចាម នៅឃុំសំបុក ឃុំចង្ក្រង់
ស្រុកក្រចេះ ខេត្តក្រចេះ និងនៅខេត្តកំពង់ធំ។ ក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំ ចាប់ពីឆ្នាំ២០០៨- ដល់ឆ្នាំ២០១៣ គម្រោងមានទឹកប្រាក់សរុបប្រមាណ១៥លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលក្នុងនោះ ថវិការបស់ធនាគារពិភព
លោកចំនួន ១១,៥លានដុល្លារ ជាថវិកាសម្រាប់ប្រតិបត្តិការ និងវិនិយោគសាធារណៈ ថវិកាជំនួយបច្ចេកទេសរបស់ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ចំនួន ១,២លានអឺរ៉ូ និងថវិកាបដិភាគរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
ចំនួន ៣០០.០០០ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលថវិកាគម្រោងសរុបទាំងនេះសម្រាប់អនុវត្តសម្បទានដីសង្គមកិច្ចនៅក្នុងឃុំចំនួន២០របស់ខេត្តទាំង៣ ដូចបានរៀបរាប់ខាងលើ។ គម្រោង LASED បានចូលជាធរមាន កាលពីថ្ងៃទី ១១ កញ្ញា ឆ្នាំ២០០៨កន្លងទៅនេះ។
ជាលទ្ធផលមកដល់ពេលនេះ គម្រោង LASED បានធ្វើការបែងចែកសម្បទានដីសង្គមកិច្ចដល់គ្រួសារក្រីក្រចំនួន
៧៧៥គ្រួសារ (ខេត្តក្រចេះ ៥២៥គ្រួសារ និងខេត្តកំពង់ចាម ២៥០គ្រួសារ) ហើយបន្តអនុវត្តសមាសភាគទី២ លើការផ្ដល់សេវាកម្មអភិវឌ្ឍន៍ជនបទចាំបាច់មួយចំនួន និងការផ្ដល់ស្បៀងពលកម្ម សម្រាប់ឆ្នាំដំបូងដល់គ្រួសារដែលទទួលបានដីទាំងនោះ ដើម្បីជួយគាំទ្រជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគាត់។
ក្រៅពីការអនុវត្តគម្រោងខាងលើដែលមានលក្ខណៈពេញលេញស្របតាមអនុក្រឹត្យលេខ ១៩ ឆ្នាំ២០០៣ ស្ដីពីសម្បទានសង្គមកិច្ច រាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានដោះស្រាយលើការបែងចែកដីក្នុងគោលដៅសម្បទានសង្គមកិច្ច
នេះ ជូនគ្រួសារក្រីក្រដែលគ្មានដី និងខ្វះដី ហើយជាលទ្ធផលយើងទទួលបានដូចជា នៅខេត្តឧត្តរមានជ័យ លើគម្រោងបែងចែកដីដោះមីនរួចចំនួន ២៨៦ហិកតារ សម្រាប់បម្រើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋសរុប៩.៤១៦គ្រួសារ ក្នុងនោះបានបែងចែកជាដីសម្រាប់កសិកម្ម ៧៩,១៧ ហិកតារ សម្រាប់១៣៥គ្រួសារ ដីលំនៅឋាន ១៥,៩៧
ហិកតារ សម្រាប់៥៥គ្រួសារ ដីសម្រាប់ធ្វើផ្លូវលំ សម្រាប់៧.៧៣១គ្រួសារ ដីសម្រាប់សុវត្ថិភាពផ្លូវលំ ១៦,៥៤
ហិកតារ សម្រាប់៩៨១គ្រួសារ ដីសម្រាប់សាងសង់សាលារៀន ១៩,១៨ ហិកតារ សម្រាប់៣៥០គ្រួសារ និងនៅ
ខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានធ្វើប្រទានកម្មលើដីដែលមានទំនាស់ដោះស្រាយរួចសរុបចំនួន ២២៤,៥០ ហិកតារ ក្នុងនោះជាដីលំនៅឋាននៅឃុំរលាំងគ្រើល ស្រុកសំរោងទងចំនួន១៨ហិកតារ សម្រាប់៨៨គ្រួសារ និងដីផលិតកម្ម ក្នុងឃុំត្រែងត្រយឹង ស្រុកភ្នំស្រួច ចំនួន ២០៦,៥០ ហិកតារ សម្រាប់ ៨២៦ គ្រួសារ (ចែករួចចំនួន ៤៧៩ គ្រួសារ)។
ការអនុវត្តគម្រោងបែងចែកដីដើម្បីសង្គមកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចជាលក្ខណៈសាកល្បងកន្លងមកមានជួបបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនពីការចូលមកទន្ទ្រានកាន់
កាប់ដោយខុសច្បាប់ ក្រោយពេលដែលដីនោះត្រូវបានចុះបញ្ជីជាដីឯកជនរបស់រដ្ឋសម្រាប់សម្បទានដីសង្គមកិច្ច
រួចហើយ ដែលក្រុមការងារនឹងធ្វើការផ្សព្វផ្សាយឲ្យបានទូលំទូលាយបន្ថែមទៀត ហើយអាជ្ញាធរខេត្ត ស្រុក ឃុំ ត្រូវទប់ស្កាត់រាល់ការចូលទៅទន្ទ្រានកាន់កាប់ដោយខុសច្បាប់នេះ។ ក្រៅពីនេះ នឹងធ្វើការផ្សព្វផ្សាយអំពីសម្បទានដីសង្គមកិច្ចឲ្យបានច្រើន ដើម្បីឲ្យគ្រួសារក្រីក្រដែលគ្មានដី និងខ្វះដីដាក់ពាក្យសុំសម្បទានដីសង្គមកិច្ច ស្របតាមបែបបទជាធរមាន។
សិក្ខាសាលានាពេលនេះ ជាឱកាសដ៏ល្អមួយសម្រាប់គ្រប់សមាជិក ក្រុមការងារអនុវត្តគម្រោងបែងចែកដីដើម្បី
សង្គមកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចទាំងថ្នាក់ជាតិ ថ្នាក់ក្រោមជាតិ ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ WB GTZ និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលបានយល់ពីការងារសម្បទានដីសង្គមកិច្ចកាន់តែប្រសើរឡើង និងបានប្រជុំពិភាក្សាគ្នារកដំណោះស្រាយល្អបន្ថែមទៀត ដើម្បីដកបទពិសោធន៍ និងទិសដៅការងារបន្តនៃការអនុវត្តគម្រោងបែងចែកដីដើម្បីសង្គមកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចនេះទទួលបានលទ្ធផលល្អប្រសើរបន្ថែមទៀត៕

Labels