Theary C. SENG giving her "Poverty is Not Fate" speech to 90,000 live audience, millions of TV viewers (Rostock, Germany. July 2007).![[hun+sen+gesticulating+(reuters).jpg]](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjd21nFtoMck20ocMNuZ7SI7m8keKaa-rfdi__uUChx44bGQrkup98PN_bQUvN0_Rfve0h2j845Lpl52fYNtQ4DrpFTNMcOJg0az9IuhHS4oahy68gebwKnXX1D6TTh186lUHomW3IbuLQ/s1600/hun+sen+gesticulating+(reuters).jpg)
![[Hun+Sen+smoking+Kg+Speu+05+(Reuters).jpg]](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjjHfjAzt2prQzXhUbZ3Jw8pKuEI09VEPqITaBD6wd87ycOlkqkxdtiC0fjXFa3dBgFtk7dcvqBE_vyG0Sekqy59MxTM7Gr23AROG-TnH2cUt2M1_Xw0ESS48cSBA9npKSS6Gumb3gDaRI/s320/Hun+Sen+smoking+Kg+Speu+05+(Reuters).jpg)
![[Chum+Mey+(BBC).jpg]](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiE0XKVETvPD7RBvjwxfVYbGsXbnFih1W0_qfDnapyDxwT3Qz9x36svAkVat2AvLu1EV8wKO32L3LoPCQisp_ZGhDvQQ_t8UwmVs72TXhyphenhyphenRwMX2FKz1Cn1EEB3FKen_iFH1cbCxvBJjMLk/s1600/Chum+Mey+(BBC).jpg)
![[Hun+Sen+and+his+eternal+friend+Thaksin+(Reuters).jpg]](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8JV2HAtf89apKw093k05vHn_0SlF8-ALZR4Y4_NedRP6PO_loSUA8QndyfhBwYAZ4Kzq6JhNfUSLWMJInuItrRVy7yTPfvi5iBACxz-cQ4iJtROnCmAOIbStCAuqAL8OAtT8P5me2mz4/s1600/Hun+Sen+and+his+eternal+friend+Thaksin+(Reuters).jpg)
![[Hun+Sen+shaking+hand+with+Chavalit.jpg]](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjtS8l97B-AMlX7zBSb_mV5vLVcabN0Q7lt2d5xJn71iO0RCPuqOabmfwmUS8P4LVYqtQI4VqV3XDc3tGVa9QWjY3S0RFFczGWcqQLf8Y1VzWHRq90-pajn218O_SP2Yc6PX75DHWlEiso/s1600/Hun+Sen+shaking+hand+with+Chavalit.jpg)
In an interview with The Globe and Mail, Cambodian government spokesman Phay Siphan poured more kerosene on the fire, calling Thailand a failed state and comparing Mr. Abhisit to Benito Mussolini.PHNOM PENH — The armies of Cambodia and Thailand declared last week that they have no intention of fighting a war with each other. That's the good news.
The odd is still the same, when Vietnam can put new one on the top, the rests and former top will become paralyzed or extinct.
How good method like this? Vietnam has used it very effectively. Vietnam will never lose benefit in utilizing Khmers fight with Khmers for power. Khmers who are paranoid in power will get the power when they can act as a real lackey to Vietnam.
A demonstrator holds a banner with pictures of exiled former Thai Prime Minister Thaksin Shinawatra with Cambodian Prime Minister Hun Sen 
លោក ម៉ម ប៊ុនហេង លើកបង្ហាញលិខិត្តប័ណ្ណផ្សព្វផ្សាយពីវិធីការពារជំងឺគ្រុនផ្ដាសាយថ្មីភ្នំពេញ៖ លោក ម៉ម ប៊ុនហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល បានមានប្រសាសន៍ថា ក្រសួងនឹងចែកខិត្តប័ណ្ណចំនួន៥ សែនសន្លឹកជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលមកចូលរួមទស្សនាក្នុងពិធីបុណ្យ អុំទូក បណ្ដែតប្រទីប និងសំពះខែ នៅរាជធានីភ្នំពេញនាថ្ងៃទី០១-០៣ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០០៩នៅក្នុងលេខចេញផ្សាយរបស់ខ្លួនសម្រាប់ថ្ងៃសៅរ៍-អាទិត្យ ទី ១០-១១ ខែតុលាកន្លងទៅនេះ កាសែតកោះសន្តិភាពបានរាយការណ៍ថា ភាគច្រើននៃជនរងគ្រោះដោយសារការចាប់រំលោភក្នុងរយៈពេល ៣ ត្រីមាសនាឆ្នាំ ២០០៩ នេះគឺជាអនីតិជន។
កាសែតបានដកស្រង់ការកត់ត្រាទុករបស់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលមួយ ពីសេចក្ដីរាយការណ៍របស់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកមួយចំនួន ដែលបានបង្ហាញឲ្យឃើញថា ករណីរំលោភសេពសន្ថវៈនៅក្នុងរយៈពេលនេះគឺមានចំនួន ២១៦ ករណី មានជនរងគ្រោះសរុបទាំងអស់ ២២៥ នាក់ ដែលក្នុងនោះមានអនីតិជនចំនួន ១៣៧ នាក់ ដែលស្មើនឹង ៦១% ហើយថា ករណីរំលោភសេពសន្ថវៈនេះបានកើនឡើង ៥ ករណី បើប្រៀបធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នានាឆ្នាំ ២០០៨។បើតាមតួលេខបានបញ្ជាក់ថា ខេត្តបាត់ដំបងមានការចាប់រំលោភសេពសន្ថវៈរហូតដល់ទៅ ៤៣ ករណី ដែលជាចំនួនខ្ពស់ជាងគេ ខណៈដែលរាជធានីភ្នំពេញស្ថិតនៅក្នុងលំដាប់ទី ២ គឺមាន ២២ ករណី ហើយថា ការចាប់រំលោភដោយអ្នកជិតខាងរស់នៅក្នុងភូមិជាមួយគ្នាមានចំនួន ច្រើនជាងគេគឺរហូតដល់ ១០៣ ករណី ខណៈដែល ៤០ ករណីដោយសាច់ញាតិ ៣៥ ករណីដោយអ្នកស្គាល់គ្នា ៩ ករណីដោយសង្សារ និង ២៤ ករណីមិនត្រូវបានរាយការណ៍ឲ្យដឹង។
នេះជាតួលេខមួយដែលសារព័ត៌មានបានចុះផ្សាយនៅលើទំព័ររបស់ខ្លួន។ តើមានប៉ុន្មានករណីទៀត ដែលសារព័ត៌មានមិនបានទទួល ដោយសារតែការលាក់លៀម ការគំរាមមិនឲ្យបញ្ចេញព័ត៌មាន និងការដោះស្រាយនៅក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការនោះ?
បើនិយាយពីការចាប់រំលោភសេពសន្ថវៈ គឺវាកម្រមានស្ត្រី ឬក៏កុមារប្រព្រឹត្តិមកលើបុរស និងមនុស្សពេញវ័យណាស់ តែបញ្ច្រាសមកវិញ ស្ត្រី និងកុមារ ពិសេសកុមារីជាជនរងគ្រោះនៃ អំពើនេះ។ វាពិតជាមិនត្រូវអត់ឱនទាល់តែសោះចំពោះការចាប់រំលោភសេពសន្ថវៈមក លើស្ត្រី និងកុមារដែលមានកម្លាំងទន់ខ្សោយ ខណៈដែលពួកគេជាចលករមួយមិនអាចខ្វះបាន ក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ និងសង្គមដូចគ្នានឹងបុរស និងមនុស្សពេញវ័យមួយចំនួនដែរនោះ។ ជាងនេះទៅទៀត អ្វីដែលរឹតតែមិនត្រូវលើកលែងទោសទៅទៀតនោះគឺពួកបិសាចកាមគុណល្មោភ តណ្ហា ដែលសូម្បីតែកុមារក៏មិនលើកលែងឲ្យដែរ។រឿងចាប់រំលោភសេពសន្ថវៈនេះ វាកើតមានគ្រប់សណ្ឋាន និងមានចរិតថោកទាប និងព្រៃផ្សៃផ្សេងៗគ្នា ដូចជាថា មនុស្សក្បាលកញ្ចាស់វ័យរកធម៌អារហើយនោះក៏បានចាប់រំលោភក្មេងស្រីអាយុ ក្រោម ១០ ឆ្នាំក៏មាន។ ម្យ៉ាងទៀត រឿងដែលមិនគួរឲ្យកើតមាននោះគឺបុរសជាឪពុកមួយចំនួនមានរូប សម្បត្តិជាមនុស្ស តែចិត្តជាសត្វតិរច្ឆានចាប់រំលោភកូនស្រីបង្កើតរបស់ខ្លួន ដើម្បីបំពេញកាមទេព និងការនឹកគិតឃើញបែបឆ្កួតលីលា។
ជាងនេះទៅទៀត វាពិតជាសាហាវយង់ឃ្នងបំផុត ដែលពួកអន្តរធានខ្លះមិនត្រឹមតែចាប់រំលោភកុមារនោះទេ តែពួកលោកមហាអប្រីយ៍ទាំងនោះបានសម្លាប់ក្មេងស្រីដែលជាជនរងគ្រោះ នោះចោលទៅទៀត ដូចជាករណីការរំលោភសម្លាប់យកសពកុមារីពីរនាក់ចងព្យួរនឹងដើមឈើពី សំណាក់ពពួកទមិឡចិត្តអន្យតិរ្ថិយកាលពីថ្ងៃទី ៥ ខែ កុម្ភៈ នាឆ្នាំនេះនៅឯខេត្តពោធិ៍សាត់។ ឯករណីមួយទៀតគួរឲ្យតក់ស្លុតនោះគឺបានកើតមានកាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែកញ្ញាកន្លងទៅនេះនៅក្នុងខេត្តកំពុងចាម ដែលពួកអន្ធពាលចំនួន ៧ នាក់បានរំលោភក្មេងស្រីអាយុ ១១ ឆ្នាំ ហើយមានមេខ្លោងម្នាក់ជាអ្នកដៃដល់បានចាក់ជាច្រើនកាំបិតលើរាង កាយ និងអារកសម្លាប់នាងយ៉ាងសាហាវពន់ពេក (កាសែត ឌឹ ឃែមបូឌាដេលី ថ្ងៃ ព្រហស្បតិ៍ ទី ២៤ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០០៩) ។
តើករណីចាប់រំលោភសេពសន្ថវៈកន្លងមកបណ្ដាលមកពីមូលហេតុអ្វី?
ជាការពិតមានកត្តាមួយចំនួនដែលបានបង្កឲ្យមានបញ្ហានេះកើតឡើង ដូចជាការយល់ដឹងរបស់ពលរដ្ឋនៅមានកម្រិត ការសាបព្រួសវប្បធម៌ និងសិល្បៈស្រើបស្រាលហួសហេតុ រូបភាព និងវីដេអូអាសអាភាសអាចរកបានដោយងាយជាដើម ខណៈដែលការអនុវត្តច្បាប់នៅធូររលុងខ្លះ ដែលប្រកានេះចាំបាច់ត្រូវដោះស្រាយជាបន្ទាន់ បើមិនដូច្នោះទេ ស្ត្រី និងកុមាររបស់យើងពិតជារងគ្រោះកាន់តែច្រើន និងធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះ។
យើងគួរពិនិត្យមើលលើទិដ្ឋភាពជាក់ស្ដែងនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជារបស់ យើងនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គឺថា អត្រាកុមារីពិសេសនៅតាមតំបន់ជនបទ ដែលបោះបង់ចោលសាលាចាប់ពីបឋមសិក្សាឡើងទៅនៅមានចំនួនច្រើន ខណៈដែលកុមារីមួយចំនួនទៀតត្រូវបានរងគ្រោះ ដោយសារតែពួកបិសាចស្រេកឃ្លានកាមគុណល្មោភតណ្ហា។ បើតែយ៉ាងនេះ តើស្ថានភាពស្ត្រីនិងកុមារកម្ពុជារបស់យើងនឹងក្លាយទៅជាយ៉ាងណា នាពេលអនាគតនោះ?
ជាការពិត មានការងារខ្លះដែលត្រូវចាត់វិធានការពង្រឹងបន្ថែម បើទោះជាមានហើយខ្លះក៏ដោយ។ ចំណុចទីមួយគឺការអប់រំនៅតាមសហគមន៍។ ចំណុចនេះពិតជាមានសារសំខាន់បំផុត ដើម្បីបញ្ជ្រាបការយល់ដឹងពីច្បាប់ដល់ពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋាន។
កន្លងមកក៏មានការអប់រំ និងបណ្ដុះបណ្ដាលពីបញ្ហាទប់ស្កាត់ការចាប់រំលោភសេពសន្ថវៈលើស្ត្រី និងកុមារ នេះដែរ តែស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល ពិសេសក្រសួងកិច្ចការនារី និងក្រសួងអប់រំ ព្រមទាំងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលដែលពាក់ព័ន្ធត្រូវបន្តកិច្ចសហការ ជាមួយសហគមន៍ភូមិ តាមរយៈក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ និងសាលារៀនបន្ថែមទៀត ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយពីចំណេះដឹងទូទៅ និងច្បាប់ដោយឡែកដែលទាក់ទិននឹងការចាប់រំលោភសេពសន្ថវៈ និងក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។ ការបោះពុម្ព និងចែកចាយប័ណ្ណព័ត៌មានដែលមានសារសំខាន់ៗភ្ជាប់ដោយរូបភាពដែល ទាក់ទាញស្ដីពីបញ្ហានេះជូនដល់ប្រជាសហគមន៍នៅមូលដ្ឋានក៏ជា មធ្យោបាយមួយពញ្ញាក់ស្មារតីដល់អ្នកភូមិផងដែរ ដើម្បីឲ្យពួកគេបានយល់កាន់តែច្បាស់ពីទោសទណ្ឌនៃការប្រព្រឹត្តបទ ឧក្រិដ្ឋនេះ និងមានការផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថរបស់ខ្លួន ពិសេសពួកបុរសៗដែលមិនទាន់បានយល់ ឬក៏យល់មិនទាន់បានច្បាស់លាស់ពីបញ្ហាបទល្មើសដែលបណ្ដាលមកពីការ ចាប់រំលោភសេពសន្ថវៈនេះ។
ចំណុចទីពីរក៏ជាកត្តាដ៏ចម្បងដែរគឺការពង្រឹងការអនុវត្ត ច្បាប់។ ស្ថាប័នតុលាការ ក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងការពារជាតិត្រូវបង្កើនការតាមចាប់ និងដាក់ពិន័យពួកអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើសទៅតាមមាត្រាដែលមានចែងនៅ ក្នុងច្បាប់ជាធរមាន។ ការដោះស្រាយបញ្ហាក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការគួរតែត្រូវលុបបំបាត់។ ពិតមែនហើយ ការសម្របសម្រួល ការអនុគ្រោះ និងការបំភ្លេចស្លាកស្នាមអាស្រូវពីអតីតកាល គឺជាវប្បធម៌របស់ខ្មែរដែលមានតាំងតែពីសម័យកាលមុនៗមកម្លេះ ដែលទង្វើនេះជាការយោគយល់ ជាការអត់ឱន និងជាការប្រោសប្រណី ដើម្បីលើកលែងទោសកំហុសឲ្យអ្នកប្រព្រឹត្ត។
ប៉ុន្តែករណីបទឧក្រិដ្ឋអនាចារលើស្ត្រី និង កុមារបែបនេះគឺមិនត្រូវយកការសម្របសម្រួលមកធ្វើជាអាទិភាពនោះទេ បើមិនដូច្នោះទេ អំពើនេះកើតមានមិនឈប់ឈរ និងកាន់តែកើនឡើងនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា។ អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចមិនត្រូវបន្ធូរបន្ថយទម្ងន់ទោសដល់អ្នក ប្រព្រឹត្តឡើយ ហើយមិនត្រូវព្យាយាមឲ្យមានការដោះស្រាយក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ដោយឲ្យអ្នកប្រព្រឹត្តគ្រាន់តែបង់ប្រាក់សងជំងឺចិត្តដល់ជន រងគ្រោះជាការស្រេចនោះទេ។ ក្នុងករណីនេះ រាជរដ្ឋាភិបាល ពិសេសក្រសួងសាមីត្រូវហ៊ានដាក់ពិន័យដល់មន្ត្រីដែលពាក់ព័ន្ធក្នុង ការជួយធ្វើអន្តរាគមន៍ណាមួយ ដើម្បីបន្ធូរបន្ថយទោស ឬក៏ឲ្យជនល្មើសបានរួចខ្លួន ពីអំពើចាប់រំលោភសេពសន្ថវៈមកលើស្ត្រី និងកុមារនេះ។ រាជរដ្ឋាភិបាលត្រូវហ៊ានកាត់សាច់ស្អុយរបស់ខ្លួនចេញ បើមិនដូច្នោះទេ សាច់ស្អុយនេះនឹងកាន់តែស្អុយ និងរីកកាន់តែធំឡើង ដែលអាចធ្វើឲ្យមានការប៉ះពាល់ដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួន ក្នុងការលើកស្ទួយសិទ្ធិស្ត្រី និងកុមារ ដើម្បីសម្រេចគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សរបស់ខ្លួន ក៏ដូចជាគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្សសហប្រជាជាតិដែរនាឆ្នាំ ២០១៥ ដែលក្នុងនោះក៏មានចំណុចមួយស្ដីពីការលើកស្ទួយសមភាពយេនឌ័រ និងការផ្ដល់សិទ្ធិអំណាចរបស់ស្ត្រី និងកុមារដែល។
ការចាត់វិធានការខាងលើគឺត្រូវធ្វើឲ្យដូចជាភ្លៀងរលឹម គឺមិនមែនដូចចំហេះនៃភ្លើងចំបើងនោះទេ។ ដូចនេះ យើងទាំងអស់គ្នាត្រូវរួមគ្នាជួយសង្គ្រោះស្ត្រី និងកុមារ ពិសេសកុមារីរបស់យើង ដោយត្រូវកំចាត់ពួកបិសាចកាមគុណ ព្រោះថា ស្រ្តី និងកុមារគឺជាតម្លៃនៃការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិយើងទាំងមូលដែរ៕
ពត៌មានដែលផ្សព្វផ្សាយនៅលើវិបផតថលស្ត្រី បានមកពីការចូលរួមចែករំលែកពត៌មាន ពីប្រភពផ្សេងៗជាច្រើន។ អង្គការវិទ្យាស្ថានបើកទូលាយ សូមថ្លែងអំណរគុណជាពន្លឹក ចំពោះ ស្ថាប័នផ្តល់ព័ត៌មានទាំងអស់ ដែលមានដូចជា៖ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងនិងក្រៅប្រទេស ស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាល ទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិ កាសែតនិងទស្សនាវដ្ដី ដែលចេញផ្សាយជាភាសាខ្មែរនិងជាភាសាអង់គ្លេស។ ការចូលរួមរបស់លោកអ្នក ជាវិភាគទានមួយដ៏ថ្លៃថ្លា ក្នុងការជំរុញអោយ ការចូលមកកាន់ការចែករំលែក និងការប្រើប្រាស់ព័ត៌មាន កាន់តែមានលក្ខណៈទូលំទូលាយនិងមានភាពងាយស្រួល។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ព័ត៌មានទាំងនោះ ក៏នឹងជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់ ក្នុងការពិភាក្សា បញ្ចេញមតិយោបល់ និងជាមូលដ្ឋានក្នុងការធ្វើសេចក្តីសំរេចចិត្ត។
ទាហានវៀតណាមច្បាំងជំនួសខ្មែរក្រហម
ចាប់តាំង ពីរដ្ឋាភិបាលរួបរួមជាតិត្រូវបានបង្កើតឡើង នៅក្រុងប៉េកាំងមក កងទ័ពវៀតណាមបានជួយរដ្ឋាភិបាលនេះយ៉ាងពេញទំហឹង។ យោងតាមលោក David Chandler ក្នុងសៀវភៅដែលមានចំណងជើងថា “បងទី១ ប៉ុល ពត” នៅរវាងឆ្នាំ១៩៧១ ដល់ឆ្នាំ១៩៧២ នៅក្នុងសមរភូមិភាគច្រើនគឺជាការច្បាំងគ្នារវាងកងទ័ពវៀតណាម និងទាហានលន់ណុល។ បើទោះជាមានទាហានខ្មែរក្រហមខ្លះនៅក្នុងនោះក៏ដោយ ក៏ទាហានទាំងនោះស្ថិតក្រោមបញ្ជារបស់មេបញ្ជាការវៀតណាមដែរ។
ទាហាន លន់ណុលបានបើកប្រតិបត្តិការធំៗចំនួនពីរលើកក្នុងគោលដៅវាយបំបែក សំបុកខ្មែរក្រហម។ លើកទីមួយនៅចុងឆ្នាំ១៩៧០ មានឈ្មោះថា “ប្រតិបត្តិការចេនឡាទី១” និងលើកទីពីរនៅខែសីហា ឆ្នាំ១៩៧១ មានឈ្មោះថា “ប្រតិបត្តិការចេនឡាទី២”។ ប្រតិបត្តិការទាំងពីរនេះត្រូវទទួលបរាជ័យ ហើយទាហានលន់ណុលក៏បញ្ឈប់យុទ្ធសាស្រ្តវាយលុក មកជាយុទ្ធសាស្រ្តការពារវិញម្តង។ បរាជ័យនៃប្រតិបត្តិការទាំងពីរលើកនេះសុទ្ធតែដោយសារតែខ្មែរក្រហម មានជំនួយពីទាហានវៀតណាម ដែលគេទទួលស្គាល់ថាជាទាហានខ្លាំងជាងគេបំផុតក្នុងតំបន់នាពេល នោះ។
ដោយមានកងទ័ពវៀតណាមជួយច្បាំងជំនួសខ្លួនបែប នេះ ខ្មែរក្រហមក៏មានឱកាសពង្រឹងបក្សរបស់ខ្លួន ទាំងផ្នែកយោធា និងផ្នែកនយោបាយ។ យោងតាមការប៉ាន់ស្មានរបស់ភ្នាក់ងារចារកិច្ចអាមេរិក នៅមុនរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ១៩៧០ ខ្មែរក្រហមមានទ័ពតែប្រមាណមិនដល់៣ពាន់នាក់ផង។ ប៉ុន្តែ មិនដល់បីឆ្នាំផង ចំនួននេះបានកើនឡើងរហូតដល់ប្រមាណ៤ម៉ឺននាក់។
ទោះ ជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ ពួកខ្មែរក្រហមនៅតែបន្តធ្វើការឃោសនាថា បដិវត្តន៍របស់ពួកគេ គឺជាបដិវត្តន៍ឯករាជ្យ ម្ចាស់ការ និងមិនពឹងបរទេស។ សូម្បីតែនៅក្នុងឯកសារស្តីពីប្រវត្តិបក្ស ក៏ពួកខ្មែរក្រហមមិនបានរំលឹកអំពីជំនួយរបស់វៀតណាមដែរ។ តែធាតុពិត ពួកខ្មែរក្រហមពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងលើវៀតណាម។
សម្ព័ន្ធមិត្តប្រេះឆា៖ មិត្តក្លាយជាសត្រូវ
កុម្មុយនិស្តខ្មែរ និងកុម្មុយនិស្តវៀតណាម ពីមិត្តទៅជាសត្រូវ
(រូបភាព៖ សេង ឌីណា/RFI)
នៅដើមឆ្នាំ១៩៧៣ សញ្ញានៃការបែកបាក់រវាងខ្មែរក្រហម និងខ្មែរហាណូយក៏បានលេចចេញជារូបរាងច្បាស់ឡើងៗ។ ខ្មែរហាណូយពីររូបគឺ កែវ ចិន្តា និង ប៉ែន សុវណ្ណ រួមជាមួយមនុស្សមួយចំនួនទៀត ដែលធ្វើការឲ្យវិទ្យុបក្សបានលាលែងចេញពីតំណែង។ យោងតាមលោក Raoul Jennar,
ប៉ែន សុវណ្ណ មានបំណងទៅបង្កើតបក្សថ្មីជាមួយ ជា សុទ្ធ។ ប៉ុន្តែ វៀតណាមបានជំទាស់នឹងផែនការណ្ណecker,ងដល់នាំ១៩៧២នេះ។ថ្ងៃទី២៧ មករា ឆ្នាំ១៩៧៣ កិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់មួយត្រូវបានចុះនៅទីក្រុងប៉ារីស រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងវៀតណាមខាងជើង ស្តីពីបញ្ហាសង្រ្គាមនៅឥណ្ឌូចិន។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះក៏តម្រូវផងដែរឲ្យវៀតណាមដកកងទ័ពទាំងអស់ចេញពី ប្រទេសកម្ពុជា។ វៀតណាមបានស្នើសុំឲ្យ សាឡុត ស ទទួលយកបទឈប់បាញ់នេះ តែ សាឡុត ស បានបដិសេធ។ សាឡុត ស យល់ថា វៀតណាមខាងជើងកំពុងតែក្បត់នឹងខ្លួនហើយ ដែលទៅចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយអាមេរិកបែបនេះ។ សម្រាប់ខ្មែរក្រហម វៀតណាមពេលនេះ បានក្លាយពីមិត្ត ទៅជាសត្រូវវិញម្តង។ សូម្បីតែពួកខ្មែរហាណូយក៏ត្រូវបានបក្សពួករបស់ សាឡុត ស ចាប់ផ្តើមសង្ស័យថា ជាភ្នាក់ងាររបស់វៀតណាមដែរ។ ពួកខ្មែរហាណូយមួយចំនួន ដែលទើបតែបានចូលមកកម្ពុជាវិញប៉ុន្មានឆ្នាំមុននេះ ក៏បានលួចចាកចេញពីកម្ពុជាវិញ ដោយបន្លំខ្លួនជាមួយទាហានវៀតណាម។ មួយចំនួនទៀត ដែលនៅសេសសល់ស្ថិតក្រោមការតាមដានឃ្លាំមើលយ៉ាងដិតដល់ពីសំណាក់ពួក សាឡុត ស។
ខ្មែរក្រហមទល់នឹងកងទ័ពអាមេរិក
យន្តហោះទម្លាក់គ្រាប់បែករបស់អាមេរិក ប្រភេទ B52
នៅកំឡុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩៧៣ កងទ័ពខ្មែរក្រហមបានចាប់ផ្តើមបើកការវាយលុកលើទីតាំងរដ្ឋាភិបាល លន់ណុល ដើម្បីពង្រីកតំបន់ដែលពួកគេកាន់កាប់។ កងទ័ពអាកាសអាមេរិកក៏បានចាប់បើកប្រតិបត្តិការទម្លាក់គ្រាប់បែកលើ ទីតាំងខ្មែរក្រហម។ ក្នុងពេលដែលប្រតិបត្តិការសឹករបស់អាមេរិក នៅវៀតណាម និងឡាវបានបញ្ចប់អស់ទៅហើយនោះ ប្រទេសកម្ពុជាបានក្លាយទៅជាចំនុចស៊ីបតែមួយគត់របស់យន្តហោះ អាមេរិក នៅឥណ្ឌូចិន។ ចាប់ពីខែកុម្ភៈ ដល់ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៧៣ គ្រាប់បែកប្រមាណជាង៥០ម៉ឺនតោន ត្រូវបានយន្តហោះអាមេរិកទម្លាក់លើទឹកដីកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែ ការទម្លាក់គ្រាប់បែកនេះ ប៉ះលើជនស៊ីវិលស្លូតត្រង់ ច្រើនជាងលើទាហានខ្មែរក្រហម។
នៅដើមខែសីហា ឆ្នាំ១៩៧៣ ដោយទទួលរងនូវសម្ពាធពីសំណាក់សភា និងពីមតិសាធារណៈអាមេរិក ប្រធានាធិបតី Richard Nixon ក៏បានសម្រេចបញ្ឈប់ការទម្លាក់គ្រាប់បែកនៅកម្ពុជា។
អាមេរិកដក ខ្មែរក្រហមចូល
ចាប់ ពីពេលនេះទៅ សង្រ្គាមនៅកម្ពុជាគឺជាសង្រ្គាមរវាងទាហានខ្មែរក្រហម និងទាហានលន់ណុលសុទ្ធសាធ ដោយគ្មានទ័ពអាមេរិកមកឡូកឡំទៀតទេ។
មក ទល់នឹងពេលនោះ កងទ័ពខ្មែរក្រហមបានកាន់កាប់ទឹកដីកម្ពុជាមួយភាគធំទៅហើយ។ សូម្បីតែ ក្រុងភ្នំពេញក៏ត្រូវទាហានខ្មែរក្រហមព័ទ្ធជិតដែរ។ ខ្មែរក្រហមបានចាប់ផ្តើមអនុវត្តនយោបាយបដិវត្តន៍របស់ពួកគេ ដូចជាការបង្កើតសហករណ៍ ការលុបបំបាត់លុយកាក់ និងកម្មសិទ្ធិឯកជនជាដើម នៅតាមតំបន់ដែលពួកគេកាន់កាប់ ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា “តំបន់រំដោះ”។
នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ទីក្រុងភ្នំពេញក៏បានធ្លាក់ក្នុងដៃ ទាហានខ្មែរក្រហម៕
![[Chavalit+talking+to+reporters+(TNA).jpg]](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjmEjuk3_xnI560h1CL9y9wDoNCYCzOy-v2_3_7QGwyNDz3UbaS1ZO22sErUjz8SIh39-xMopVOUrbzy4EV9Fcvf9YpRZdBTJBISU7i5BiLMu4b0Ml8qtWrzn0iu40x0w31d2yJAbrcBzE/s1600/Chavalit+talking+to+reporters+(TNA).jpg)
លោក ស្រីស៊ិន ជុំបូ អនុប្រធានគ.ជ.បនិងលោកទេព នីថា អគ្គលេខាធិការគ.ជ.ប បានជួបប្រជុំជាមួយតំណាងគណបក្សនយោបាយអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ទាក់ទងទៅនឹងការពិនិត្យបញ្ជីភ្នំពេញ៖ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បានបង្ហាញកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៣ ខែតុលានេះ
